Aankomst Olland
De kroniekschrijver van het kartuizerklooster, Eligius, moest er rond 1625 zijn fantasie wel eens bij gebruiken om zijn kroniek volgeschreven te krijgen. In het stukje hieronder stelt hij zich voor hoe Dionysius de Kartuizer rond 1466 met enkele gezellen uit het kartuizerklooster te Roermond eerst even op adem kwam in Den Bosch om uit te rusten van de reis. Daarna trokken ze naar Olland (niet Holland!) om te zien hoe Ludolf van den Water voor hen al enkele kloostergebouwen had opgetrokken. We laten nu Eligius aan het woord.
“Nadat zij aldus enkele dagen gastvrijheid hadden genoten, bracht men hen naar het dorp Olland, dat ongeveer vijftien mijl van de stad ligt. Men liet hen van verre de ligging van de plaats en de heuvel met de gebouwen zien. En om met de dichter van de Ecloge te spreken: ‘In de verte rookten al de schoorstenen van het dorp.’ En als eerste zei Ludolf: ‘U ziet daar Olland, niet Holland’, en met uitgestrekte hand: ‘Ziet u de huizen in aanbouw? Ik ben,’ zei hij, ‘voor enkele duizenden geldstukken begonnen ze voor u te bouwen. Als ze u bevallen en als u mij waardig acht u dit verblijf aan te bieden, neem ze dan vanaf vandaag in bezit of neem er nu al uw intrek’. Daarop antwoordde de eerwaarde pater prior: ‘Niet alleen wij, maar onze hele orde is u dankbaar voor wat u ons aanbiedt en wij kunnen u niet genoeg dankbaar zijn. Wij op onze beurt geven in ruil hiervoor, wat we hebben, namelijk ons wederkerig gebed (als het gebed van zondaars iets vermag) en onze vrome smeekbeden tot God. En allen die naar dit huis worden overgeplaatst, zullen dit te eeuwigen dage doen, of als zij ooit zullen verstommen, zullen deze stenen hier die gij als teken hebt opgetrokken, het roepen.’
Na deze woorden gingen zij alles bekijken en spraken vele woorden van lof. Toen maakten zij een buiging naar het koor van de kerk en richtten een gebed tot God. En na dit gebed hebben ze van die dag af het huis Gods door hun onafgebroken dienstwerk gewijd. En ofschoon de plaats en het huis op het eerste gezicht nogal strijdig schenen met eenzaamheid en stilte, omdat het langs een openbare weg lag (en dit ene nadeel stond hun vanaf het begin al tegen), lieten zij dit toch niet blijken en stapten over hun bezwaren heen, gesterkt door de hoop op betere tijden. En zij droegen het uit liefde voor de armoede. Zo woonden zij daar ongeveer een jaar.”
